ରାସାୟନିକ ପ୍ରଦୂଷଣମୁକ୍ତ ଦେଶୀ ଚାଷ ଜଳବାୟୁ ସହନଶୀଳତା

ନଟବର ଷଡ଼ଙ୍ଗୀ Natabar Sadangi
ନଟବର ଷଡ଼ଙ୍ଗୀ Natabar Sadangi121 Views
12 Min Read

ବିଗତ ତିନିରୁ ଚାରି ଦଶନ୍ଧି ମଧ୍ୟରେ ଆମେ ବିଶ୍ୱ ତାପମାତ୍ରାରେ କ୍ରମାଗତ ବୃଦ୍ଧି ଅନୁଭବ କରି ଆସୁଛେ । ବୈଜ୍ଞାନିକମାନଙ୍କ ମତରେ ଏହି ତାପମାତ୍ରା ବୃଦ୍ଧି ୧ଂ ରୁ ୧.୫ଂ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ବୃଦ୍ଧିପାଇଛି । ଏହାକୁ ଆମେ ସରଳ ଭାଷାରେ ଉତ୍ତପ୍ତ ପୃଥିବୀ ବିଶ୍ୱତାପ ବୃଦ୍ଧି ବା ଗ୍ଲୋବାଲ ୱାର୍ମିଂ କହୁ । ତାପମାତ୍ରା ବୃଦ୍ଧିର ବିଭିନ୍ନ କାରଣ ଥିଲେ ମଧ୍ୟ ମୁଖ୍ୟତଃ ବାୟୁମଣ୍ଡଳରେ ଦୂଷିତ ଗ୍ୟାସର ପରିମାଣ ବୃଦ୍ଧି ଉତ୍ତପ୍ତ ପୃଥିବୀ ତିଆରି କରିବାରେ ସହାୟକ ହୁଏ । ସାଧାରଣତଃ ଦେଖାଯାଇଛି, ବାୟୁମଣ୍ଡଳରେ ଦୂଷିତ ଗ୍ୟାସ କହିଲେ କ୍ଲୋରୋଫ୍ଲୋରକାର୍ବନ, ମିଥେନ, ନାଇଟ୍ରୋଜେନ୍ ଅକ୍ସାଇଡ଼୍ ଯାହାକୁ ଆମେ ସବୁଜଗୃହ ଗ୍ୟାସ କହୁ । କ୍ଲେରୋଫ୍ଲୋରକାର୍ବନର କ୍ଲୋରିନ୍ ଓ କାର୍ବନ ଡାଇଅକ୍ସାଇଡ଼ ରହିଥାଏ କାର୍ବନ ଡାଇଅକ୍ସାଇଡ଼୍ର ସୃଷ୍ଟି ଜୀବାଶ୍ମ ଦହନ ପ୍ରକ୍ରିୟାରୁ ନିର୍ଗତ ହୋଇଥାଏ । ଏହି କ୍ଲୋରୋଫ୍ଲୋରାଇଡ଼ କାର୍ବନ ପୃଥିବୀକୁ ଉତ୍ତପ୍ତ କରିବାରେ ମୁଖ୍ୟ ଭୂମିକା ନିଭାଏ । ଏହା ଅପର ପକ୍ଷରେ ଅଙ୍ଗାରକାମ୍ଳର ଗ୍ୟାସ ଉଦ୍ଭିଦ ପାଇଁ ଖାଦ୍ୟପ୍ରସ୍ତୁତ କରିବାରେ ସାହାଯ୍ୟ କରିଥାଏ । ଏବଂ ଉଦ୍ଭିଦମାନେ ପ୍ରତିବଦଳରେ ଅମ୍ଲଜାନ ବାୟୁମଣ୍ଡଳକୁ ଛାଡ଼ିଥାନ୍ତି । ସର୍ବେକ୍ଷଣରୁ ଜଣାଯାଇଛି ଯେ ବାୟୁମଣ୍ଡଳକୁ ନିର୍ଗତ ହେଉଥିବା ଅଙ୍ଗାରକାମ୍ଳର ମାତ୍ରାକୁ ଆମେ ଯଦି କମିବାପାଇଁ ଚାହିଁବା, ତେବେ ବି ଏହାର ପରିମାଣ ବାୟୁମଣ୍ଡଳକୁ କମିବ ନାହିଁ । ଏହାର କାରଣ ପୃଥିବୀ ବାୟୁମଣ୍ଡଳରୁ ପ୍ରାକୃତିକ ଉପାୟରେ ଅଙ୍ଗାରକାମ୍ଲର ମାତ୍ରା କମିପାରେ ନାହିଁ ।

ଏହା ହେଉଛି ବାୟୁମଣ୍ଡଳର ଏକ ବିଶିଷ୍ଟ ଗୁଣ । ତେଣୁ ବୈଜ୍ଞାନିକମାନଙ୍କ ଆକଳନ ଅନୁଯାୟୀ ବାୟୁମଣ୍ଡଳରୁ ପ୍ରାକୃତିକ ଉପାୟରେ ଅଙ୍ଗାରକାମ୍ଳର ମାତ୍ରା କମିବାପାଇଁ ଏକ ଶତାବ୍ଦୀ ବା ତଦୁର୍ଦ୍ଧ ସମୟ ଲାଗିପାରେ ଏବଂ ଅଙ୍ଗାକାମ୍ଲ କ୍ରମାଗତ ଭାବରେ ବାୟୁମଣ୍ଡଳରେ ଅନ୍ୟାନ୍ୟ ମାରାତ୍ମକ ଗ୍ୟାସ ସହ ମିଶି କ୍ଲୋରୋଫ୍ଲୋରକାର୍ବନ ତିଆରି କରିପାରେ । ଏହା ଉତ୍ତପ୍ତ ପୃଥିବୀ କରିବାରେ ମୁଖ୍ୟ ଧ୍ୱଂସକାରୀ ଭୂମିକା ଗ୍ରହଣ କରେ ଓ ଏହା ବାୟୁମଣ୍ଡଳକୁ ଘେରି ରହିଥିବା ଓଜୋନ ବଳୟକୁ ନଷ୍ଟ କରେ । ଆମେ ଜାଣୁ ପୃଥିବୀକୁ ଘେରି ରହିଥିବା ଓଜୋନ ବଳୟ ପୃଥିବୀପାଇଁ ଏକ ଢାଲ ସଦୃଶ କାମକରେ । ଏହି ବଳୟର ସ୍ଥିତିଯୋଗୁଁ ସୂର୍ଯ୍ୟଠାରୁ ଆସୁଥିବା ମାରାତ୍ମକ ଅତିବାଇଗଣି ରଶ୍ମି ପୃଥିବୀପୃଷ୍ଠକୁ ପ୍ରବେଶ କରିପାରେ ନାହିଁ । ଫଳତଃ ଆମେ ଏହି ରଶ୍ମିର ଭୟାବହତାରୁ ରକ୍ଷା ପାଇଥାଉ । କିନ୍ତୁ ୧୯୭୪ ମସିହାରେ କାଲିଫର୍ଣ୍ଣିଆ ବିଶ୍ୱବିଦ୍ୟାଳୟର ଦୁଇଜଣ ପ୍ରଖ୍ୟାତ ରସାୟନ ବିଶାରଦ ସେରଭଡ଼ୁ ରୋଲାଣ୍ଡ ଓ ମାରିଧ ମୋଲିନା ସେମାନଙ୍କ ଗବେଷଣାଲବ୍ଧ ଜ୍ଞାନଦ୍ୱାରା ପୃଥିବୀବାସୀଙ୍କୁ ସାବଧାନ କରିଦେଲେ ଯେ, ସିଏଫ୍ସିଏସ୍ ଗ୍ୟାସରେ ଥିବା କ୍ଲୋରିନ୍ ଓଜୋନ ଅଣୁକୁ ରାସାୟନିକ ପ୍ରକ୍ରିୟାରେ କ୍ଷୟ କରିବାରେ ଲାଗିଛି । ଫଳରେ ଓଜୋନବଳୟ କ୍ରମଶଃ ପତଳା ହୋଇଯାଉଛି ।

ଏହି ଦୁଇଜଣ ବୈଜ୍ଞାନିକ ଓ ଜର୍ମାନୀର ବୈଜ୍ଞାନିକ ପଲ୍କର୍ଜନ କାଳକ୍ରମେ, ୧୯୯୫ ମସିହାରେ ନୋବଲ ପୁରସ୍କାର ପାଇଥିଲେ । ଏହି ବୈଜ୍ଞାନିକମାନେ ଓଜୋନ ବଳୟରେ ଘଟୁଥିବା ରାସାୟନିକ ପ୍ରକ୍ରିୟା ଉପରେ କାମ କରିଥିଲେ ଓ ସେଥିରେ କ୍ଲୋରିନ୍ କିପରି ସିଏଫ୍ସିଏସ୍ରୁ ଅଲଗା ହୋଇ ଓଜୋନ ଅଣୁକୁ କ୍ଷୟ କରେ ସେ ବିଷୟରେ ବିଶେଷ ବିବରଣୀ ପ୍ରଦାନ କରିଥିଲେ । ଏହି ତଥ୍ୟ ବିଶ୍ୱର ସମସ୍ତ ପରିବେଶବିତ୍ ଓ ବୈଜ୍ଞାନିକମାନଙ୍କୁ ସ୍ତବ୍ଧ କରି ଦେଇଥିଲା ଓ ସେମାନେ ଏହି ତଥ୍ୟ ଉପରେ ଅଧିକ ଗବେଷଣା ଜାରି ରଖିଥିଲେ । ଏହି ତଥ୍ୟା ଉପରେ ପର୍ଯ୍ୟବସିତ କରି ୧୯୮୭ରେ ବିଶ୍ୱସ୍ତରର ଏକ ଚୁକ୍ତିନାମା ତିଆରି ହୋଇଥିଲା ଯାହା ମନଟ୍ରିଲ୍ ଚୁକ୍ତି ନାମରେ ବିଦିତ । ଏହି ଚୁକ୍ତିନାମା ଅନୁସାରେ ପୃଥିବୀର କ୍ଷତିକାରକ ଓଜୋନ ଅବକ୍ଷୟ କରୁଥିବା ରାସାୟନିକ ପଦାର୍ଥମାନଙ୍କର ବ୍ୟବହାର ଉପରେ କଟକଣା ଲାଗୁହେଲା । କିନ୍ତୁ ଏହି ସିଏଫ୍ଏସ୍ ରେଫ୍ରିଜେରେଟର, ଶୀତତାପ ନିୟନ୍ତ୍ରିତ ଯନ୍ତ୍ର ଓ ଅନ୍ୟାନ୍ୟ ଯନ୍ତ୍ରର ବ୍ୟବହୃତ ହୁଏ । ଏତତ ବ୍ୟତୀତ ଅଗ୍ନି ନିର୍ବାପକ ଯନ୍ତ୍ରମାନଙ୍କରେ ବ୍ରୋମିନର ବହୁଳ ବ୍ୟବହାର ହୁଏ । ତେଣୁ ସେଗୁଡ଼ିକର ବ୍ୟବହାର କମ୍ କରିବାପାଇଁ ସ୍ଥିର କରାଗଲା । ଇତିମଧ୍ୟରେ ୧୯୮୫ ମହିହାରେ ଦଳେ ଗବେଷକ ପଶ୍ଚିମ ଆଣ୍ଟାର୍ଟିକା ସର୍ଭେ କରି ସେମାନଙ୍କ ଗବେଷଣାଲବ୍ଧ ତଥ୍ୟରେ ପ୍ରକଶ କରିଥିଲେ ଯେ ଆଣ୍ଟାର୍ଟିକାର ଓଜୋନ ବଳୟରେ ଛିଦ୍ର ଦେଖାଦେଇଛି ।

ଏହି ଚୁକ୍ତିନାମାର ତଥ୍ୟଉପରେ ଭିତ୍ତି କରି ନାସାର କିଛି ବୈଜ୍ଞାନିକ ମତ ଦେଇଥିଲେ, ପୃଥିବୀରେ ଯଦି ସିଏଫ୍ସିଏସ୍ର ନିର୍ଗମନ ଉପରେ ଅଙ୍କୁଶ ଜାରି କରା ନଯାଏ, ତେବେ ପ୍ରତିବର୍ଷ ହାରାହାରି ୩% ଓଜୋନ ଅବକ୍ଷୟ ଦେଖାଯିବ । ଏବଂ ୨୦୬୫ବେଳକୁ ଓଜୋନ ବଳୟର ଦୁଇ ତୃତୀୟାଂଶ କ୍ଷୟ ହୋଇଯିବ । ଏହାର ଫଳସ୍ୱରୂପ ଅତି ବାଇଗଣି ରଶ୍ମି ବିକିରଣ ଯୋଗୁଁ ମଣିଷମାନଙ୍କର ଡିଏନ୍ରେ ମୁ୍ୟଟେସନ୍ ହୋଇ ଚର୍ମ କର୍କଟ ରୋଗର ପ୍ରାବଲ୍ୟ ବୃଦ୍ଧି ପାଇବ । ଏହାଥିଲା ନାସାର ଭବିଷ୍ୟତବାଣୀ ସମଗ୍ର ପୃଥିବୀବାସୀଙ୍କ ପାଇଁ ।

ପୃଥିବୀର ବାୟୁମଣ୍ଡଳକୁ ଦୂଷିତ ଓ ବିଷାକ୍ତ କରୁଥିବା ବିଭିନ୍ନ ରସାୟନିକ ପଦାର୍ଥମାନଙ୍କର କ୍ରବମର୍ଦ୍ଧିଷ୍ଣୁ ବ୍ୟବହାରକୁ ନେଇ ପରିବେଶ ବିଜ୍ଞାନୀମାନେ ଅତ୍ୟନ୍ତ କ୍ଷୋଭ ପ୍ରକାଶ କରିଥିଲେ । ଏହି ସବୁ ରାସାୟନିକ ପଦାର୍ଥମାନଙ୍କ ଭିତରେ ସର୍ବାଗ୍ରେ ରହିଥିଲା ମିଥାଇଲା ବ୍ରୋମାଇଡ଼ ଯାହାକି ପୃଥିବୀରେ ବହୁଳ ଭାବରେ ବ୍ୟବହାର କରାଯାଇ ଥିଲା କୀଟନାଶକ ଔଷଧ ରୂପେ । ·ଷୀମାନେ ବିଭିନ୍ନ କମ୍ପାନୀମାନଙ୍କ ଦ୍ୱାରା ପ୍ରସ୍ତୁତ ମିଥାଇଲ ବ୍ରୋମାଇଡ଼ କୀଟନାଶକ ଭୂମିରେ ଦୁଇ ଫୁଟ ଗଭୀର କରି ଚାଷ ପୂର୍ବରୁ ଭର୍ତ୍ତି କରୁଥିଲେ । ଏଥିଦ୍ୱାରା ଜମିର ମାଟିରେ ଥିବା ବିଭିନ୍ନ ପ୍ରକାର ଫିମ୍ପି ଜୀବାଣୁ ଓ ଛୋଟ ଛୋଟ ଅଣୁଜୀବ ମରିଯାଉଥିଲେ । ପୁଣି ଫସଲ ଆଦାୟ ସମୟରେ ବା ଗଛକୁ କୀଟଦାଉରୁ ରକ୍ଷା କରିବା ପାଇଁ ଏହା ସିଞ୍ଚନ କରାଯାଉଥିଲା । ପ୍ରକୃତରେ ଏହି କୀଟନାଶକ ମଣିଷମାନଙ୍କ ପାଇଁ ମଧ୍ୟ କ୍ଷତି କାରକ ଥିଲା । ଚାଷୀମାନେ ବିଭିନ୍ନ ପ୍ରକାର ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟ ଗତ ରୋଗକାରୀ ସମସ୍ୟାରେ ଜଡ଼ିତ ହେଉଥିଲେ । କିନ୍ତୁ ବୈଜ୍ଞାନିକମାନେ ଅନୁଧ୍ୟାନ କରି ଜାଣିପାରିଲେ ଯେ ମିଥାଇଲ ବ୍ରୋମାଇଡ଼ ଏକ ଶକ୍ତିଶାଳୀ ଓଜୋନ କ୍ଷୟକାରକ ରାସାୟକନିକ ପଦାର୍ଥ ଅଟେ ।

ବାୟୁମଣ୍ଡଳରେ ମିଥାଇଲ ବ୍ରୋମାଇଡ଼ର ଫଟୋଲିସିସ୍ ହୋଇ ବ୍ରୋମିନ ଅଣୁ ବାହାରି ଆସେ ଯାହା ଓଜୋନ ଅଣୁ ଉପରେ ପ୍ରଭାବ ପ୍ରକାଇ ତାହାକୁ ଅବକ୍ଷୟ କରେ । ଓଜୋନ ଅଣୁକୁ କ୍ଷୟ କରିବାରେ ଏହାର ଭୟାବହତା କ୍ଲୋରିନ୍ ଠାରୁ ଯଥେଷ୍ଟ ଅଧିକ । ତେଣୁ ବୈଜ୍ଞାନିକମାନେ ଏହାକୁ ଏକ ନମ୍ବର ଓଜୋନ କ୍ଷୟକାରୀ ରସାୟନିକ ପଦାର୍ଥ ଭାଗି ନାମିତ କରିଛନ୍ତି । ଏହିି କୀଟନାଶକ ଜମିରେ ଥରେ ବ୍ୟବହାର କଲେ ପ୍ରାୟ ଏକ ଦଶନ୍ଧି ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତ ଓଜୋନ କ୍ଷୟ କରିପାରେ । ତେଣୁ ବୈଜ୍ଞାନିକମାନେ ମତ ପୋଷଣ କଲେ, ଯଦି ପୃଥିବୀରୁ ସମସ୍ତ ସିଏଫସିଏସ୍ ବା କ୍ଲୋରୋଫ୍ଲୋର କାର୍ବନର ବ୍ୟବହାରକୁ ବନ୍ଦ କରି ଦିଆଯାଏ, ତେବେ ମଧ୍ୟ ଓଜୋନସ୍ତରର କ୍ଷୟ ଚାଲୁ ରହିବ; କେବଳ ଏହି ମିଥାଇଲ କ୍ରୋମିଡ଼ ଦ୍ୱାରା । ଏହି ପ୍ରକାର କୁ-ପରିଣତିକୁ ଏଡ଼ାଇବାକୁ ବୈଜ୍ଞାନିକମାନେ ବଦ୍ଧ ପରିକର ହେଲେ । ଫଳସ୍ୱରୂପ ୧୯୮୭ ମସିହାରେ ମନଟ୍ରିଲ ଚୁକ୍ତିନାମାରେ ଓଜୋନ ସୁରକ୍ଷା କାର୍ଯ୍ୟକ୍ରମ ସ୍ଥାନିତ ହେଲା । ଏହି ଚୁକ୍ତିନାମା ଅନୁସାରେ ପୃଥିବୀର ବିକାଶଶୀଳ ଓ ବିକଶିତ ରାଷ୍ଟ୍ରମାନଙ୍କୁ ମିଥାଇଲ କ୍ରେମାଇଡ଼୍ର ଓଜୋନ କ୍ଷୟକାରୀ ଗୁଣି ସମ୍ପର୍କରେ ସବିଶେଷ ବିବରଣୀ ଦିଆଗଲା ଓ ୨୦୦୫ ମସିହା ସୁଦ୍ଧା ଏହାକୁ କୃଷିକାର୍ଯ୍ୟରେ ବ୍ୟବହାର ନ କହିବା ପାଇଁ ଏକ ଘୋଷଣା କରାଗଲା । କିନ୍ତୁ କୀଟନାଶକ ତିଆରି କରୁଥିବା ବଡ଼ ବଡ଼ କମ୍ପାନୀମାନେ ସେମାନଙ୍କର ମୁନାଫା ପାଇଁ ବିକଶିତ ରାଷ୍ଟ୍ରମାନଙ୍କ ଜରିଆରେ ଏହାର ବ୍ୟବହାର ଜାରି ରଖିଲେ । ଆଦ୍ୟାବଧି ବହୁ ବିକଶିତ ରାଷ୍ଟ୍ରମାନଙ୍କରେ ମିଥାଇଲ କ୍ରୋମାଇଡ଼ ର ବ୍ୟବହାର ଚାଲୁ ରହିଛି । କିନ୍ତୁ ବିକଶିତ ରାଷ୍ଟ୍ରମାନେ ଏହି ଚୁକ୍ତି ଅନୁସାରେ ଦଶ ବର୍ଷ ପରେ ଏହାକୁ ବର୍ଜନ କରିଥିଲେ ।

ଏହା ବ୍ୟତୀତ କ୍ଳୋରିନ୍ ଓ କ୍ରୋମିନ୍ ଯାହାକି ବଡ଼ ବଡ଼ ଅତି ପୁରୁଣା ଶୀତତାପ ନିୟନ୍ତ୍ରକ ଯନ୍ତ୍ରରେ ଓ ଅଗ୍ନିନିର୍ବାପକ ଯନ୍ତ୍ରରେ ବର୍ତ୍ତମାନ ସୁଦ୍ଧା ସଞ୍ଚିତ ହୋଇ ରହିଛି । ତାକୁ ବ୍ୟବହାର କରିବା ପାଇଁ ବାରଣ କରାଗଲା । କାରଣ ଏହି ଯନ୍ତ୍ରମାନଙ୍କରୁ କ୍ରମାଗତ ଭାବେ କ୍ଲୋରିନ୍ ଓ ବ୍ରୋମିନ୍ ବାୟୁମଣ୍ଡଳ ଭିତରକୁ ପ୍ରବେଶ କରି ମିଳିତ ଭାବେ ଓଜେନ ସ୍ତରକୁ ଅଧିକ କ୍ଷୟ କରିପାରନ୍ତି । ଏ ହିସାବରେ ଦେଖିବାକୁ ଗଲେ, ବର୍ତ୍ତମାନ ସୁଧା ଆମର ଓଜୋନ ସ୍ତର ଶତକଡ଼ା ୪ ରୁ ଅଧିକା ଭାଗ କ୍ଷୟ ହୋଇସାରିଛି । ତେଣୁ ଆମେ ଆମର ଅମାନବୀୟ କାର୍ଯ୍ୟରେ ନିବୃତ୍ତ ନ ହେଲେ, ଭବିଷ୍ୟତରେ ଓଜୋନ ସ୍ତର ଯେ ଅଧିକାରୁ ଅଧିକ କ୍ଷୟ ନ ହେବ, ତାହା କିଏ କହିବ? ଏତଦ ବ୍ୟତୀତ , ଚାଷ କ୍ଷେତ୍ରରେ ବିଭିନ୍ନ ପ୍ରକାରର କୀଟନାଶକ ଓ ଅନାବନା ଘାସ ଇତ୍ୟାଦିକୁ ମାରିବା ପାଇଁ ରସାୟନିକ ଔଷଧ ବ୍ୟବହାର କରାଯାଉଛି । ଏସବୁ ମାଟିର ଉପକାରୀ ଜିଆ, ଜୀବାଶୁ ଓ ଅନ୍ୟ କେତେକ ଛୋଟ ବଡ଼ ଜୀବ ଓ ଅଣୁଜୀବମାନଙ୍କୁ ନଷ୍ଟ କରି ଦିଅନ୍ତି । ଫଳତଃ ମାଟିର ଉର୍ବରତା ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ ଭାବେ ନଷ୍ଟ ହୋଇଯାଏ । କିଛି ବର୍ଷ ରାସାୟନିକ ସାର ପ୍ରୟୋଗ ପରେ ମାଟିର ଜଳକୁ ବାନ୍ଧି ରଖିବା ଶକ୍ତି କମିଯାଏ । ଏବଂ ସେଥିରେ ଫସଲ ଭଲ ହୁଏ ନାହିଁ । ବିଶେଷ କରି ରସାୟନିକ ସାର ଓ ଔଷଧମାନଙ୍କର ନଷ୍ଟକାରୀ ପ୍ରକ୍ରିୟା ଯୋଗୁଁ ମାଟି କ୍ଷୟ ହୁଏ ଓ ଏ ସବୁ ରସାୟନିକ ପଦାର୍ଥ ମାଟିରେ ସଂରକ୍ଷିତ ହୋଇରହେ; ଯାହାକି ପୁନର୍ବାର ଗଛ ଓ ଫଳ ମଧ୍ୟକୁ ପ୍ରବେଣ କରେ । ସେହିି ଶସ୍ୟ ଆମେ ଖାଇବା ଦ୍ୱାରା ଆମ ଶରୀରରେ ଏହି କ୍ଷୟକାରୀ ରସାୟନିକ ପଦାର୍ଥର ସ୍ତର ବଢ଼ିଯାଏ, ଫଳତଃ ଆମେ ବିଭିନ୍ନ ପ୍ରକାର ମାରାତ୍ମକ ରୋଗରେ ଆକ୍ରାନ୍ତ ହେଉ । କୃଷକମାନେ ଚଢ଼ାଦରରେ ବିହନ, ରସାୟନିକ ସାର କିଣି ସର୍ବସ୍ୱାନ୍ତ ହୁଅନ୍ତି । ଏଥିରୁ ନିସ୍ତାର ପାଇବା ପାଇଁ ଆମ ପାଖରେ ଗୋଟିଏ ପନ୍ଥା ରହିଛି, ତାହା ହେଉଛି “ପ୍ରାକୃତିକ ପ୍ରଣାଳୀ”ରେ ଚାଷ । କେଉଁ ଆବହମାନ କାଳରୁ ଆମ ଦେଶର ଚାଷୀ ନିଜର ପାରଂପାରିକ ଜ୍ଞାନ ଓ ବୁଦ୍ଧିର ପ୍ରୟୋଗ କରି ପ୍ରାକୃତିକ ପ୍ରଣାଳୀରରେ ଚାଷବାସ କରି ଆସୁଛନ୍ତି । ଜମିରେ ଗୋବର ଖତ, ବିଭିନ୍ନ ପ୍ରକାରର ଘାସ ଓ ଧନିଆ ଚାଷ କରି ମାଟିର ଉର୍ବରତା ରକ୍ଷା କରି ଆସୁଥିଲେ । ଚାଷ କରିବା ପଦ୍ଧତି ହଳ ଲଙ୍ଗଳ ସାଙ୍ଗରେ ହେଉଥିଲା । ତେଣୁ ମାଟିରରେ ଥିବା ଜିଆପରି ଉପକାରୀ ଜୀବମାନଙ୍କ ସଂଖ୍ୟା ବଢ଼ିବାରେ ଲାଗିଥିଲା ଓ ସେଗୁଡ଼ିକ ନଷ୍ଟ ହେଉ ନ ଥିଲେ । କମ୍ପୋଷ୍ଟ ଖତ ଏ ସବୁ ମାଟିର କ୍ଷୁଦ୍ରାଦି କ୍ଷୁଦ୍ର ଜୀବମାନଙ୍କୁ ଉପଯୁକ୍ତ ପରିମାଣରେ ଖାଦ୍ୟ ଇତ୍ୟାଦି ଯୋଗାଇ ଦେଇ ପାରୁଥିଲା । ଜମିରେ ବ୍ୟବହାର ହେଉଥିବା ନିମ ତେଲ ଓ ପିଡ଼ିଆ, ପାଉଁଶ ଖତର ଓ ଗୋମୂତ୍ରରୁ ତିଆରି ସାର ଗଛକୁ ରୋଗଦାଉରୁ ରକ୍ଷା କରୁଥିଲା । ସବୁଠାରୁ ବଡ଼କଥା ହେଲା, ଏ ସବୁ ଜିନିଷ ଆମ ପରିବେଶକୁ ସୁସ୍ଥ ରଖୁଥିଲା ଓ ସେଗୁଡ଼ିକ ମାଟିରେ ମିଶି ଜୀବାଣୁମାନଙ୍କ ଦ୍ୱାରା କ୍ଷୟ ହୋଇ ଯାଉ ନ ଥିଲା ।

ଏ ପ୍ରକାର ଚାଷରୁ ମିଳିଥିବା ଖାଦ୍ୟ ଆମ ଶରୀରର କୌଣସି ପ୍ରକାର ରୋଗ ତିଆରି କରୁ ନ ଥିଲା । କୃଷକମାନଙ୍କୁ ପ୍ରାକୃତିକ ଓ ପାରମ୍ପରିକ ଜ୍ଞାନ କୌଶଳ ସହ ବୀଜ ସଂରକ୍ଷଣର ବିଭିନ୍ନ ପଦ୍ଧତି ଜ୍ଞାତ ଥିଲା । ଚାଷିମାନଙ୍କ ମ୍ମରେ ଭାଇଚାରାର ସମ୍ପର୍କ ମଜବୁତ ଥିଲା । ଜଣେ ଚାଷିର କୌଣସି କାରଣ ବଶତଃ ବିହନ ନଷ୍ଟ ହୋଇଗଲେ, ସେ ଅନ୍ୟ ଚାଷିଠାରୁୁ ବିହନ ମାଗଣାରେ ଆଣିପାରୁଥିଲା । ଚାଷିମାନଙ୍କ ଭିତରେ ବିଭିନ୍ନ କିସମର ବିହନ ଆଦାନ ପ୍ରଦାନର ପ୍ରଥା ଥିଲା, ଅକ୍ଷୟ ତୃତୀୟା ଥଲା ଏଇଥିପାଇଁ ଏକ ଗର୍ବ, ଯେଉଁ ଦିନ ଚାଷିମାନେ ବିହନ ଅଦଳବଦଳ କରୁଥିଲେ । ତେଣୁ ଉକ୍ରୃଷ୍ଟ ଧରଣର ବିହନ ଜଣଙ୍କ ପାଖରେ ଗଚ୍ଛିତ ନ ରହି ସମସ୍ତଙ୍କୁ ପାଖରେ ପହଞ୍ଚି ପାରୁଥିଲା । ·ଷିମାନଙ୍କର ଚାଷ ସମ୍ପର୍କିତ ଜ୍ଞାନ କୌଶଳ ପରିବେଶ ରକ୍ଷାକାରୀ ଥିଲା । ଚାଷ କେମିତି କରାଯିବ, ଜଳ ସଂରକ୍ଷଣ ପାଇଁ କ’ଣ ବ୍ୟବସ୍ଥା କରାଯିବା ଆବଶ୍ୟକ ଓ କେଉଁ ଜମିରେ କି ପ୍ରକାର ଫସଲ ହେବ, ସେ ବିଷୟରେ ସର୍ବଶେଷ ଜ୍ଞାନ ଥିଲା । ଚାଷକୁ ଜଳ ଯୋଗଣା ନିୟନ୍ତ୍ରିତ କରିବା ଗାଁ ମାନଙ୍କରେ ପୋଖରୀ ଗଡ଼ିଆ ଓ ଆଦି ଭୂମିକୁ ବଞ୍ଚାଇ ରଖାଯାଉଥିଲା । ପୋଖରୀମାନଙ୍କରେ ମାଛ, ଚାଷ କରି ଲୋକମାନେ ବିଶେଷ ଲାଭବାନ ହେଉଥିଲେ କିନ୍ତୁ ଏଥିରେ ମାରାତ୍ମକ ଆଣ୍ଟିବାୟୋଟିକ୍ସର ପ୍ରୟୋଗ ନ ଥିଲା । ପୋଖରୀ ପାଣି ବ୍ୟବହାର କରି ପୋଖରୀ ସଂଲଗ୍ନ ଜମିରେ ଖରା ଦିନିଆ ପରିବା ଚାଷ କରାଯାଇଥିଲା । ତେଣୁ ଗୋଟିଏ ଜମିରୁ ଚାଷି ଧାନ, ମୁଗ, ବିରି, ରାଶି, ଷୋରିଷ ବାଦମ ଓ ପରିବା ପାଇ ପାରୁଥିଲେ ।

ଯେତେବେଳେ ହାଇବ୍ରିଡ଼ ବିହନ ସରକାରଙ୍କ ତରଫରୁ ମାଗଣା ବଣ୍ଟନ କରାଗଲା, ତାକୁ ସୁହାଇଲା ଭଳି, ସାର, କୀଟନାଶକ ଔଷଧ ଇତ୍ୟାଦି ବ୍ୟବହାର କରାଗଲା । ବହୁବର୍ଷ ଧରି ଏ ସବୁର ବ୍ୟବହାର ପରେ, ସେହି ଜମିରେ ଦେଶୀ ବା ପ୍ରାକୃତିକ ପଦ୍ଧତିରେ ଚାଷ ସୁହାିଲା ନାହିଁ । ଅମଳ ଅଧିକ ହେଲା କିଂତୁ ଚାଷ ପାଇଁ ଖର୍ଚ୍ଚବଢ଼ିଲା, ଚାଷିମାନେ ଋଣଗ୍ରସ୍ତ ହୋଇ ସର୍ବସ୍ୱ ହରାଇବା ପରେ ଆତ୍ମହତ୍ୟା କଲେ । ଜମିର ଗୁଣବତ୍ତା କମିବାରେ ଲାଗିଲା । ସହରୀକରଣ ପାଇଁ ଚାଷଜମିକୁ ବାସଭୂମିରେ ପରିଣତ କରାଗଲା । ଲୋକଙ୍କ ଭିତରେ ବିଭିନ୍ନ ନିରାକରଣ ରହିତ ରୋଗ ବ୍ୟାପିବାରେ ଲାଗିଲା । ଏଥିରୁ ନିସ୍ତାର କେମିତି ପାଇବା? ସମସ୍ତଙ୍କ ମନରେ ଏହି ଗୋଟିଏ ପ୍ରଶ୍ନ । ସମସ୍ତେ ହୃଦୟଙ୍ଗମ କରୁଛନ୍ତି ରାସାୟନିକ ସାର, ଔଷଧ ଓ ହାଇବ୍ରିଡ଼ ବିହନ ଦ୍ୱାରା ଆଜିର ଏହି କୁପରିଣତି ।

ଏ ସବୁ ସ୍ୱାସ୍ଥ୍ୟଗତ ସମସ୍ୟାରୁ ମୁକ୍ତି ପାଇବା ପାଇଁ ଆମମାନଙ୍କ ମନରେ ପ୍ରାକୃତିକ ଚାଷ ବା ଦୋଶୀଚାଷ ପ୍ରଣାଳୀକୁ ଆପଣାଇବା ପାଇଁ ଆଗ୍ରହ ସୃଷ୍ଟି ହେବା ଏକାନ୍ତଜରୁରୀ । କିନ୍ତୁ ଚାଷିମାନଙ୍କ ମଧ୍ୟରେ ଏକ ନିରାଶା ରହି ଆସୁଛି । ସେମାନଙ୍କର ହୃଦବୋଧ ହେଉନାହିଁ, ପୁଣି ପ୍ରାକୃତିକ ପ୍ରଣାଳୀରେ ଚାଷ କରି ଫସଲ ଉତ୍ପାଦନ କରି ହେବ । ଏଇଥିପାଇଁ ଆମକୁ ସମୟ ଓ ଧୈର୍ଯ୍ୟର ଆବଶ୍ୟକତା ରହିଛି । କଠୋର ପରିଶ୍ରମ କରି ଦେଶୀ ସହଣି ବିହନ ବ୍ୟବହାର କରି ପାରମ୍ପରିକ ପଦ୍ଧତିରେ ଚାଷ କଲେ ଉତ୍ପାଦନ ନିଶ୍ଚୟ ବଢ଼ିବ ଓ ଖର୍ଚ୍ଚ କମିବା ସହ ବିଷ ମୁକ୍ତ ଖାଦ୍ୟ ମିଳିବ । ତେଣୁ ଚାଷି ଭାଇମାନଙ୍କୁ ଅନୁରୋଧ ସେମାନେ ଏଇ ପଦ୍ଧତିକୁ ଗ୍ରହଣ କରି ନିଜର ଅକ୍ଲାନ୍ତ ପରିଶ୍ରମ ବଳରେ ପୃଥିବୀରୁ କ୍ଷୁଧା ଓ ରୋଗର ସମୂଳ ଧ୍ୱଂସ କରିପାରିବେ । ତାହା ହେବ ଜଳବାୟୁ ନ୍ୟାୟ ବା କ୍ଲାଇମେଟ ଜଷ୍ଟିସ୍ । ତେଣୁ ଦେଶୀଚାଷ ଓ ଦେଶୀ ବିହନ ବାୟୁମଣ୍ଡଳ ଜଳବାୟୁ ସହଣଶୀଳ ଚାଷ ରୂପେ ନିରନ୍ତର ବିକାଶକୁ ଆଗକୁ ନେଇପାରିବା ।

ବ୍ୟବହୃତ ଉପାଦାନ ସୂଚୀ

* Farman, J.C., Gardimer, B.G. & Shankin,JI (Nature 315-1985)

* Mulina, M.J. & Rowland, F.S. Nature 249 (1974)

* U.N. Enviroment Programme Scientitic Assesment of Ozone Delletion : 2006 (UNEP-2007)

Comments

0 comments

Share This Article
Sri Natabar Sarangi is a revered organic farmer in Odisha, also known for his contributions beyond the boundaries of the State. A lifetime Teacher, Natabar Sarangi returned to organic agriculture after experiencing its horrible effects. He started with no indigenous rice seeds in hand a couple of decades ago. But when observed his 86th birthday in 2019, he was already cultivating 750 varieties of indigenous paddy seeds organically. Natabar Sarangi is also a writer, a columnist, a guide and a friend of the poor peasantry. He sincerely believes that only ecological farming having no dependence on market forces can ensure a sustainable future for everyone